Đảo Phú Quốc nằm trong vịnh Thái Lan thuộc huyện Phú Quốc tỉnh Kiên Giang. Thị trấn
Dương Đông, thủ phủ của đảo
cách TP Rạch Giá 120km và cách Hà Tiên 45km.
Đặc điểm:Đảo Phú Quốc là đảo lớn nhất Việt Nam, là hòn đảo lớn nhất
trong số 22 hòn đảo của Huyện đảo Phú Quốc tài nguyên thiên nhiên phong phú,
giàu tiềm năng du lịch.
Huyện đảo Phú Quốc bao gồm 22
hòn đảo lớn nhỏ, trong đó đảo Phú Quốc lớn nhất có diện tích 573km2,
dài 50km nơi rộng nhất ( ở phía bắc đảo) 25km. Địa hình Phú Quốc rất độc đáo
chạy dài từ Nam đến Bắc Đảo chập chùng 99 ngọn núi đồi lớn nhỏ.
Dân cư sinh sống trên
đảo lên đến trên 45.000 người. Ở đây ngoài đồi núi, còn có đồng bằng, rừng tự
nhiên rộng 37.000ha với nhiều gỗ quý và chim muông. Phú Quốc được
mệnh danh là hòn
đảo ngọc bởi sự giàu có của thiên nhiên và tiềm năng du lịch phong phú, một
vùng đất lạ với những cánh rừng nguyên sinh (có nhiều gỗ quý) tập trung ở khu
vực phía đông bắc đảo. Viền quanh đảo có nhiều bãi tắm đẹp như Bãi Trường, Bãi
Kem, ghềnh Dầu, rạch Tràm, rạch Vẹm. Du khách có thể tắm biển, tắm suối, tắm
sông rồi leo núi, vào hang, lên rừng nơi có thể quan sát được cuộc sống của các
loài động vật hoang dã.
Đặc sản
nổi tiếng của đảo là nước mắm Phú Quốc hương vị ngọt thơm được chế biến từ các
loại cá cơm đặc biệt, có độ đạm cao (400), hàng năm sản xuất được
khoảng 6 triệu lít. Ngoài khơi biển Phú Quốc có rất nhiều các loại tôm, cua,
cá…. Phú Quốc có tới 2.000 tàu đánh cá, sản lượng đánh bắt khoảng 35.000 tấn cá
hàng năm.
Phú Quốc có cảng An Thới, cảng Hòn Thơm, nơi cập bến
của tàu bè trong nước và quốc tế để trao đổi hàng hóa. Đảo Phú Quốc là nơi có
nhiều di tích lịch sử như khu căn cứ của người anh hùng Nguyễn Trung Trực,
những kỷ vật của vua Gia Long trong những năm trôi dạt ra đảo (cuối thế kỷ 18),
nhà tù Phú Quốc…
Trong sự
phong phú về nguồn thực phẩm của biển và sự độc đáo của cách chế biến, từ lâu,
gỏi cá trích đã trở thành là món ăn mang đậm hương vị của vùng biển đảo Phú Quốc được nhiều người ưa thích, bởi nó cung cấp rất nhiều chất dinh dưỡng cần
thiết cho sức khỏe của con người. Món ăn dân dã này còn được xem là món ăn đặc
sản của Phú Quốc được nhiều thực khách biết đến. Điều này đã góp phần làm
phong phú nét đẹp văn hóa ẩm thực biển đảo Phú Quốc.
Cá trích
có rất nhiều ở vùng biển Phú Quốc và ngư dân có thể khai thác quanh năm. Vì
thế, việc lựa chọn những con cá mới đánh bắt được còn tươi để làm gỏi là không
mấy khó khăn. Đây cũng là lợi thế của biển đảo Phú Quốc và cũng là điều kiện
thuận lợi để cho cư dân ở đây nghĩ ra cách chế biến gỏi cá trích.
Cá trích mang về cạo
sạch vảy rồi rửa thật sạch, sau đó thái mỏng ra từng miếng một. Kế đến vắt lấy
nước cốt chanh, ớt thái mỏng thành sợi, củ hành tây thái nhỏ rồi trộn đều lên
cá trích đã thái sẵn. Bánh tráng, rau sống, dừa khô là những thứ không thể
thiếu trong món ăn dân dã này. Rau thì luôn có trong các cánh rừng nguyên sinh
của đảo, dừa thì được cư dân trồng rất nhiều, còn bánh tráng thì phải là bánh
tráng do chính người dân Phú Quốc tự làm lấy vì bánh tráng ở đây có hương vị
riêng biệt so với những nơi khác, vừa dày vừa dẻo lại vừa to. Do vậy, khi cuốn
với gỏi cá trích, bánh tráng không bị bể và ăn rất ngon miệng. Đây cũng là nét
đặc trưng của nghề làm bánh tráng ở Phú Quốc.
Nước chấm gỏi cá trích cũng rất
đặc biệt, nó được làm từ ớt, tỏi và đậu phộng rang. Tất cả những thứ này được
đâm nhuyễn rồi trộn lại với nhau , pha thêm nước mắm chính hiệu Phú Quốc sẽ tạo
ra một hương vị vừa cay nồng, thơm lừng và khó quên khi chấm với gỏi cá trích.
Do vậy, dân gian có câu:
“Nước mắm ngon đem dầm con cá trích
Anh có vợ rồi đứng xích cho xa”
Nét đặc
biệt của cư dân Phú Quốc là khi ăn gỏi cá trích phải uống chút rượu sim, bởi cá
trích có rất nhiều đạm và còn tươi sống, khi ăn gỏi cá dùng chút ít chất men để
tốt cho tiêu hóa, đồng thời tạo nên sự hưng phấn, êm ấm bên gia đình sau những
ngày ra khơi. Quây quần bên mâm bàn còn là dịp để cho các ngư dân hàn huyên tâm
sự, trao đổi kinh nghiệm với nhau về việc đánh bắt hải sản và bàn tính chuyện
ra khơi sắp tới.
Có thể
nói, gỏi cá trích và rượu sim đã quyện chặt với nhau trong các bữa ăn gia đình
trên đảo Phú Quốc mà khó có món ăn nào sánh được. Hơn nữa, sim thì có rất nhiều
trong các cánh rừng của đảo Phú Quốc và cư dân ở đây cũng tự biết cách chế biến
những quả sim chín này thành một thứ nước uống có hương vị rất đặc trưng, gần
giống với rượu nho.
Từ món ăn dân dã của các ngư dân
làng chài Phú Quốc,
gỏi cá trích đã trở thành món ăn khoái khẩu của nhiều thực khách. Không những
thế, gỏi cá trích hiện đang chiếm lĩnh trong thực đơn của các quán ăn, nhà hàng
sang trọng ở Phú Quốc.
Sự lên ngôi của gỏi cá trích đã
góp phần nâng cao nét đẹp vốn có của Phú Quốc trong cái
nhìn của du khách. Điều này giúp cho Phú Quốc mở rộng vòng
tay đón chào thực khách, bởi gỏi cá trích và rượu sim đi cùng với
nước mắm danh tiếng của Phú Quốc sẽ tạo nên một thương hiệu khó quên mỗi khi
đến thăm Phú Quốc – một hòn đảo ngọc của đất nước Việt Nam.